Соңғы қоңырау, жаңа ипотека мен жол белгісі: мамыр айынан бастап не өзгереді?

Айнұр Шошаева

«Наурыз» ипотекалық бағдарламасына Қазақстанның барлық азаматы, сондай-ақ 18 – 63 жас аралығындағы қандастар қатыса алады

коллаж: Halyq Uni

Мамырда мектеп оқушылары үшін оқу жылы аяқталады. Биыл оқу жылын 3,8 млн-нан астам оқушы аяқтайды, оның 186 мың түлек бар, деп хабарлайды Halyq Uni.

Биыл 186 мың мектеп бітірушілер үшін оқу жылының аяқталуына арналған «Соңғы қоңырау» іс-шарасы 25 мамырда өтеді. Ал, 1-10 сынып оқушыларына «Білімім – Отаныма» тақырыбында бірыңғай сынып сағаттары 24 мамырда өткізіледі. Оқу-ағарту министрлігі бұл жағдайды «Су тасқыны жағдайына және 25 мамырдың демалыс күніне сәйкес келуіне байланысты 24 мамыр күні барлық мектептегі сабақта 2023-2024 оқу жылының аяқталуына арналған сынып сағаты ұйымдастырылады. Онда сынып жетекшілері оқушылармен бірге оқу жылын қорытындылайды», деп түсіндірді.

Айта кетейік, 11 (12) сынып түлектеріне аттестат тапсыру және ерекше үлгідегі «Алтын белгімен» марапаттау 12-15 маусым аралығында мектептердегі барлық емтихандар аяқталғаннан кейін өтеді. Министрлік 9-11 сынып түлектерінің қауіпсіздігін және емтихандарға сапалы дайындығын қамтамасыз ету мақсатында ақша жинауға, салтанатты іс-шаралар, банкеттер ұйымдастыруға және автомобильдермен шығуға тыйым салынатынын еске салды.

Мамырдағы мерекеге байланысты қазақстандықтар бірнеше күн қатарынан демалады. Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі демалыс күнін 4 мамырдан 8 мамырға ауыстырды. Бұл жолы ведомство демалыс күнін 2024 жылғы 4 мамырдағы сенбіден 8 мамырға, яғни сәрсенбіге ауыстыру туралы бұйрықты бекітті. Бұл жұмыс уақытын ұтымды пайдалану мақсатында жасалған. Осылайша, биыл қазақстандықтар 7, 8, 9 мамырда үш қатарынан демалады. Ал сенбі, яғни 4 мамыр жұмыс күні болып бекітілді.

Бұл айда қазақстандықтар үшін маңызды жаңалықтың бірі – жеңілдетілген жаңа ипотекалық бағдарлама. «Наурыз» ипотекалық бағдарламасына Қазақстанның барлық азаматы, сондай-ақ 18 – 63 жас аралығындағы қандастар қатыса алады. Бағдарлама аясында өтініш қабылдауды «Отбасы банкі» жүзеге асырады. Бағдарламаның шарты бойынша өтініш беруші мен оның отбасы мүшелерінің соңғы бес жыл ішінде мүлікпен, сондай-ақ тіркелген жылжымайтын мүлікпен ешқандай мәмілесі болмауға тиіс. Егер уақытша немесе ескірген тұрғын үй әлі де тұрғын үй ретінде рәсімделсе, оларға банк ипотека рәсімдеуден бас тартады.

Ипотека бойынша пайыздық мөлшерлемесі тұрғын үй алуға кезекте тұрған халықтың әлеуметтік осал топтары үшін 7%, қалған азаматтар үшін 9% құрайды. Бастапқы жарна-тұрғын үй құнының 20%-ын құрайды. Егер жылжымайтын мүлік Астанада немесе Алматыда болса, 36 млн теңгеге дейін және қалған елді мекендерде мүлікті таңдау кезінде 30 млн теңгеге дейін алуға болады. Несие 19 жылға дейінгі мерзімге беріледі, содан кейін тұрғын үй заемына ауысады және ставка төмендейді. Өтінімдер 1 мамырдан 1 шілдеге дейін қабылданады. Ең бастысы, аталған бағдарлама аясында «Отбасы банкінде» депозит ашып, кем дегенде 1 млн теңге салу қажет.

Сонымен қатар осы айдан бастап елімізде жол қозғалысын реттеудің техникалық құралдары ұлттық стандарты қолданыла бастайды. Негізгі инновациялардың ішінде барлық электромобильдерге қолданылуға тиіс міндетті электромобиль сәйкестендіру белгісі бар. Сондай-ақ «электрлік скутерлерде жүруге тыйым салынады», «диагональды жаяу жүргіншілер өткелі», «параллель жолға қайта құру» және «параллель жолдың соңы» сияқты жол белгілері пайда болады. Бұдан бөлек, 1 мамырдан бастап автокөлікті қайта жабдықтауды тексеру талаптары күшейтіледі. Бұдан былай Қазақстанда қайта жабдықтау, көлік құралы және оның негізгі қауіпсіздік элементтері туралы сәйкестендіру үшін маңызды деректерді міндетті түрде толтыра отырып, аккредиттелген сынақ зертханаларынан қауіпсіздікті тексеру хаттамасының міндетті біріздендірілген нысаны енгізіледі. Сондай-ақ, 1-ші күннен бастап конверсияланған көлік құралының қауіпсіздігін фото немесе бейне арқылы тексеру процесін тіркеу қажет болады. Бұл инновациялар қауіпсіздікті тексеру фактісін растауға немесе процедураны жосықсыз жүргізетін зертханаларды анықтауға көмектеседі. Ал 2024 жылдың 1 желтоқсанынан бастап қауіпсіздікті тексеру хаттамалары электрондық форматта беріледі және бірыңғай тізімге енгізіледі.

Тағы бір жаңалық - Астана әуежайының жұмысына қатысты. Енді әуежай түнгі рейстерді қабылдамайды және шығармайды. Биыл 1 мамырдан бастап 24 желтоқсанға дейін сағат 10-нан таңғы 6-ға дейін елорда әуе айлағы әуе кемелерін қабылдау және шығару үшін жабық болады. Шектеу20 жылдан астам уақыт бұрын пайдалануға берілген ұшу-қону жолағын күрделі жөндеуге байланысты енгізіліп отыр.