24 сағатта 24 түрлі баға: Майнерлер қашаннан бастап электр қуатын сатып ала алады

2023 жылдың 1 шілдесінен бастап Қазақстанда электр қуатының 24 сағатқа 24 түрлі бағасы болады, деп хабарлайды АХҚО Tech Hub жанындағы Industry 4.0 орталығы. 

«2023 жылдың 1 шілдесінен бастап Қазақстан электр энергиясын бірыңғай сатып алушы моделіне көшеді, оператор ретінде «ЖЭК-ті қолдаудың есеп айырысу-қаржы орталығы» (ЕҚО) ұсынылады», – деді Энергетика министрлігінің өкілі Асылжан Мусин саланы дамыту жөніндегі үйлестіру кеңесінің отырысында.

Бірыңғай сатып алушы энергия тапшылығы, олигополия мәселелерін шешеді және нарық субъектілерінің қатыстылығын азайтады. Мұның бәрі электр энергиясына тең қолжетімділікті қамтамасыз ету арқылы жүзеге асады, – деп түсіндірді Мусин.

Электр энергиясын сатып алу және тарату тетігінің өзі әлі де әзірленуде, бірақ кейбір түзетулер ашық талқылауға қойылды.

Бірыңғай сатып алушының бірыңғай тарифін анықтаудың есептелген тетігі әлі жоқ екеніне қарамастан, ЕҚО бас директоры Гүлжан Нәлібаеваның айтуынша, бірыңғай сатып алушы электр энергиясын тікелей энергия өндіруші ұйымдардан (ЭӨҰ), ЖЭК және т.б. жеткізушілер, содан кейін оны тұтынушыларға тарифтердің төрт санаты бойынша жібереді. Бұл ретте қазақстандық тауар өндірушілерден сатып алынған бұл коммуналдық қызмет жеткіліксіз болса, қызу уақыттарда тапшылықтың алдын алу үшін көршілес елдерден, соның ішінде Ресейден импортталатын болады.

Нәтижесінде біз коммуналдық қызметтерді әртүрлі бағамен сатып аламыз, содан кейін орташа алғанда, тәуліктің әр сағатына байланысты тұтынушылар үшін бірыңғай баға белгілейміз. Яғни, 24 сағатқа электр қуатының бағасы 24 түрлі болады, – деп нақтылады Нәлібаева.

Жауапты мемлекеттік органдармен пысықталып жатқан жоба аясында төлем түрлері төрт санатқа бөлінеді:

• ЖЭК қолдау тарифі шартты тұтынушыларға (көмірді, газды, құрамында күкірті бар шикізатты, мұнай өнімдерін және ядролық отынды пайдаланатын энергия өндіруші ұйымдар) арналған болады;
• майнерлер бағаның өсуімен жарық сатып алу аукционына қатысады, мүмкін артық сағаттарда, мысалы, түнде;
• атаулы қолдауы бар тұтынушылар үшін белгіленген баға ұсынылады;
• бір сатып алушының болжамды бағасы барлық қалған тұтынушылар үшін болады. Баға есептеулері, сондай-ақ электр энергиясын сату тетігінің өзі әлі пысықталуда.

Күтілетін нәтиже: Қазақстанда электр энергиясының тарифтері теңестіріледі, оның ішінде құны жоғары аймақтарда, мысалы, батыста жүйелі түрде төмендеу болады. Сонымен қатар, арзан электр энергиясы бар өңірлерде, керісінше, біртіндеп өсу күтілуде.

Бұл ретте бұл коммуналдық қызмет алдын ала төлем негізінде көрсетіледі. Басқаша айтқанда, энергиямен жабдықтаушы ұйым (ЭЖҰ) бір күнде сатып алуды жоспарлап отырған электр энергиясының болжалды көлеміне соманы жіберуі керек. Үшін. Мысалы, 1 мың теңге.Осы уақыт ішінде ол қанша жарықты қай уақытта сатып алатынын өзі шеше алады.Алдын ала төлемді бірнеше күн бұрын жасауға болады. Лимит біткеннен кейін ақылы күні электр энергиясы берілмейді. Нәтижесінде, сатып алынатын қызметтің көлеміне қарай, жекелеген компаниялар, аймақтар үшін ай сайынғы бағалар әр түрлі болады. Мұның бәрі белгілі бір тұтынушының жарықты қашан және қандай мөлшерде пайдаланатынына байланысты, – деді Нәлібаева.

Қазіргі уақытта шығынмен жұмыс істеп жатқан және қарызы жоғары ұйымдармен келісімшарт жасалуы мүмкін. Ол әдістеме мен механизмнің өзі әлі әзірлену үстінде екенін түсіндірді. Нәтижесінде, Бірыңғай сатып алушының жұмыс схемасы әлі түпкілікті емес.

Кездесу нәтижесінде кәсіби нарық қатысушыларының көптеген сұрақтары ашық қалды. Негізгі сұрақ жауапсыз қалды – 2023 жылдың 1 шілдесінен бастап электр энергиясының соңғы бағасы қандай болады?