Прокуратура мектеп басшылығы «үйдегі әңгімені сыртқа шығармау» деген стереотиптік ойды басшылыққа алатынын айтты
Жамбыл облысында кәмелетке толмағандар арасындағы қылмыстың алдын алу мәселелері алқа отырысында қаралды, деп хабарлады Halyq Uni тілшісі.
Прокурорлар балалардан сауалнама жүргізу арқылы облыста деструктивті жат мінез-құлық фактілері бар 43 мектепті анықтады.
Атап айтқанда 119 бейресми көшбасшылар, сондай-ақ қорлау және бопсалау фактілері туралы жасырын хабарлаудың 595 фактісі анықталды. Әрбір анықталған факті білім беру ұйымдары мен құқық қорғау органдарының жұмысы мен ерекше профилактикалық бақылауына алынды.
Облыс прокуратурасы Байзақ ауданының мектебіндегі қылмысты жасыру фактісін атап өтті. 2024 жылдың 30 сәуірінде құқық қорғау органдарына Байзақ ауданындағы орта мектептің көшедегі әжетханасында баланың кенеттен қайтыс болғаны туралы хабарлама келіп түскен.
Бастапқыда сауалнамаға қатысқан адамдар дене шынықтыру сабағынан кейін оқушының ауырып қалғаны туралы куәлік берген, бірақ сот-медициналық сараптама баланың өлімі кеуде аймағына қатты соққы алу салдарынан болғанын растады.
Осыған байланысты аудандық полиция бөлімі мектеп басшылығына қатысты қылмысты жасыру фактісі бойынша сотқа дейінгі тергеп-тексеруді бастады. Бұл ретте мектептің лауазым иелері «үйдегі әңгімені сыртқа шығармау» деген стереотиптік ойды басшылыққа алғанын атап өткен жөн.
Осыған орай, облыс прокуратурасы бұл тәжірибені жою мақсатында білім беру ұйымдарының қызметін бағалау қағидаттарын қайта қарауды, олардың қоғамға жат және оқушылардың қауіпті әрекеттерін өз бетінше анықтауға ынталандыруды ұсынды.
Жамбыл облысының прокуроры мектеп психологтерінің дербестігін арттыру қажет деп есептейді. Ол мектептерде қорқыту және отбасындағы зорлық-зомбылықтан зардап шегетін балалардың проблемаларын жедел анықтау қажеттігін атап өтті.
2023 жылдың соңында мектеп психологтерінің біліктілігін арттыруға бағытталған «Бестерек» жобасының іске қосылуы биыл балаларға қатысты жыныстық зорлық-зомбылықтың 3 жағдайын анықтауға мүмкіндік берді. Алайда тәжірибе көрсеткендей, психологтердің жұмысының тиімділігіне олардың ішкі проблемаларды сыртқа жариялағысы келмейтін мектеп басшылығына тәуелділігі теріс әсер етеді. Теріс үрдісті ескере отырып, облыс прокуратурасы психологтердің мектеп директорларының тікелей бағынысынан шығарып, олардың штаттарын облыстық білім басқармасына беруді ұсынды.
Уәкілетті органдардың жұмысындағы формализм балалардың проблемаларын шешпейді, – деп түйіндеді облыс прокуроры.
Әкімдіктер мен құқық қорғау органдарының білім беру мекемелеріндегі нақты жағдай туралы хабардар болмауы қылмыс пен суицид тәуекелдеріне дер кезінде ден қоюға мүмкіндік бермейді. Шын мәнінде, балалардың қолайсыз әрекеттерінің есебі қайғылы оқиғалар тіркелгеннен кейін немесе жасалған қылмыстар бойынша жүргізіледі.
Мәселен, облыстық полиция органдарында бұрын құқықбұзушылық жасаған 363 кәмелетке толмаған бала есепте тұр, алайда құқыққа қайшы әрекеттерге бейім балалар туралы ешқандай мәлімет жоқ. Осыған байланысты облыс прокуратурасы белгіленген комиссияларға девиантты мінез-құлқы бар немесе өмірлік қиын жағдайдағы балалардың профилактикалық есебін жүргізуді ұсынды.
Бұл ретте мұндай балалардың құқығын қорғау комиссиялар жұмысының тиімділігін бағалау индикаторы ретінде ескерілетін болады.