Үш жылдың ішінде 60 мың жүргізуші куәлігі заңсыз берілген

Динара Амантай

Жемқорлық тәуекелдерін жою нәтижесінде өткен жылы бюджетке түскен түсім 9 есе ұлғайды

Фото: Sputnik / Абзал Қалиев

Арнайы ХҚКО-ларға жүргізілген жемқорлыққа қарсы мониторингтің нәтижелері бойынша бюджетке түсетін түсімдер 10,6 млрд теңгеден 91,3 млрд теңгеге дейін ұлғайды, деп хабарлады Halyq Uni тілшісі.

Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мониторинг нәтижелері бойынша автокөліктерді тіркеу және жүргізуші куәліктерін беру кезінде жемқорлық тәуекелдері анықталды. 2011 жылдан бері қолданылып келе жатқан автокөлікті тіркеу жүйесі жосықсыз қызметкерлердің жалған деректер енгізіп, жалған құжаттар беруіне жағдай туғызып, жемқорлыққа жол берген.

Агенттік 3 жыл ішінде 23 қылмыстық істі тергеді. 3 мыңнан астам заңсыз көлік есепке қойылып, 60 мың жүргізуші куәлігі заңсыз берілді. Уәкілетті органдарға тиісті ұсынымдар енгізіліп, олардың бір бөлігі іске асырылды, – делінген Антикор хабарламасында.

Арнайы ХҚКО мен ІІМ-де автокөлікті тіркеу бойынша жаңа ақпараттық жүйелер іске қосылды. Өтінімдерді рәсімдеу және қарау кезінде деректерді түзету үшін мүмкіндіктер алынып тасталды. Енді тек әкімшілік полиция комитеті өзгерістер енгізе алады. Өтінімдерді тіркеу рәсімі жеңілдетілді. Енді бұл үшін тек ЖСН енгізу қажет, ал қалған деректер басқа ақпараттық жүйелерден автоматты түрде толтырылады. Бұл ретте жүйенің өзі екінші деңгейдегі банктердің түбіртектерін, міндетті төлемдерін және айыппұлдарын төлеуді тексереді.

2022 жылы 9,4 мың автокөлікті тіркегені үшін 10,6 млрд теңге жиналды. 2023 жылы заңдастыруды ескере отырып, 10,2 мың автокөлікті тіркеген кезде 91,3 млрд теңге түсті. Аталған тәуекелдерді жою нәтижесінде былтыр бюджетке түскен түсім 9 есе ұлғайды.

Компьютерлерге қашықтан қол жеткізу арқылы азаматтарды ауыстыру және емтихан нәтижелері арқылы жүргізуші куәліктерін беру процесінде көптеген жемқорлық тәуекелдері анықталды. Агенттіктің ұсынымдары бойынша міндетті биометрия және қоғамдық бақылау үшін тікелей эфирде бейнетіркеу сынды бақылау шаралары енгізілді.

Емтихандарды қайта тапсыру рәсімдері реттелді. Қайта тапсыру саны екі ретке шектеліп, ал өте алмаған жағдайда 3 айдан кейін немесе тыйым салынған заттарды пайдаланған жағдайда 6 айдан кейін тапсырады.

Жаңа ақпараттық жүйелерді енгізудің арқасында емтихандарды тапсырған сыңай таныту тәуекелдерін едәуір азайтуға мүмкіндік туды. Жалпы, жаңа ақпараттық жүйелерді енгізу осы саладағы барлық қызметке оң әсерін тигізді.

Бүгінде агенттік жүргізуші куәліктерін алу және көлікті тіркеу рәсімдеріне қоғамдық мониторинг жүргізуді ұйымдастырып жатыр. Бұл жұмысқа жемқорлыққа қарсы еріктілер тартылды.

Сондай-ақ 2023 жылғы желтоқсанда ХҚКО қызметкерлерін жемқорлық субъектілеріне жатқызуға қатысты заңнамаға маңызды түзетулер енгізілген. Бұл өзгерістер 2025 жылғы қаңтардан бастап күшіне енеді. Түзетулер қызметкерлер тарапынан теріс қылықтар мен құқықбұзушылықтардың алдын алуға және азаматтардың құқығын қорғауға бағытталған.