Алғашқы болып БАӘ төлқұжаты тұр
Қазақстандық төлқұжат (паспорт) рейтингі 193 ел мен 6 аумақ арасында 54-орынға тұрақтады.
Төлқұжат беделі бойынша Қазақстан Беларусь пен Ботсвана арасында тұр. ТМД елдері арасында Беларусьтен басқа, Молдова, Ресей және Украина да Қазақстанды басып озды.
Arton Capital қаржылық консалтингтік компаниясы ұсынған Passport Index төлқұжаттардың әлемдік рейтингіне сәйкес, әлемдегі ең беделді төлқұжат – БАӘ паспорты, оның индексі – 179 балл. Индекс неғұрлым жоғары болса, ел төлқұжаты соғұрлым беделді саналады.
Әр елдің төлқұжатына индекс қоярда сарапшылар визасыз режиммен кіруге болатын елдердің саны, визаны келгеннен кейін жасауға мүмкіндігі бар елдер саны сияқты критерийлерге мән береді.
Рейтингке БҰҰ-ға мүше 193 ел, сондай-ақ Ватикан және өз төлқұжаттары бар аумақтар (Тайвань, Макао, Гонконг, Косово және Палестина) – барлығы 199 елдің төлқұжаты қатысты.
2024 жылы 2-орында индексі 177 болған 5 ел – Франция, Германия, Италия, Нидерланды және Испания. 3-орында 176 ұпай алған 5 ел – Швеция, Финляндия, Люксембург, Австрия және Швейцария.
Рейтингтегі соңғы орындарды Сирия (93-орын), Ауғанстан (92-орын) және Ирак (91-орын) алады.
Рейтингке сәйкес, Қазақстанның позициясы бір жылда айтарлықтай жақсарды. 2023 жылғы 56-орыннан 2024 жылы 54-орынға көтерілді. Бұл ретте қозғалыс еркіндігі көрсеткіші 91-ден 90 балға дейін төмендеді. Қазақстаннан басқа, 54-орынды Косово және Науру мемлекеті иеленді.
Айта кетейік, 2024 жылы әлемдегі орташа қозғалыс еркіндігі 111 балл, ал медианасы 100 балл болды.
Көрші елдердің арасында қазақстандықтарға қарағанда Ресей мен Қытай тұрғындарының төлқұжаттары рейтингте жоғары тұр. Ресей Тувалу және Черногория сияқты елдермен бірге, қозғалыс еркіндігі 127 ұпаймен 37-орында, ал Қытай 95 балмен 51-орында. Өзбекстан мен Қырғызстан өз кезегінде Гамбия, Уганда және Үндістанмен бірге 67 индекс көрсеткішімен 73-орында, Түрікменстан Малимен 77 ұпаймен 63-орында тұр.
Туризм және спорт министрі Ермек Маржықпаевтың айтуынша, Қазақстанда әлемнің 82 елімен визасыз режим жұмыс істейді, ал Қытай мен Үндістан сияқты елдерден келушілер саны визасыз режим енгізілгеннен кейін айтарлықтай өскен. Мысалы, Қытайдан келушілер 12 есе, ал Үндістаннан 3 есе артты.