«Бизнеске жол» жобасын іске асыру басталғаннан бері жерді жалға алу мәселелерінде 70-ке жуық кәсіпкердің құқығы қорғалды, деп хабарлады Halyq Uni тілшісі.

Шағын және орта бизнес субъектілерінің айтуынша, олар жер учаскелеріне жалдау мерзімін ұзарту кезінде тұрақты түрде кедергілер мен негізсіз бас тартуларға тап болған. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет Ауыл шаруашылығы министрлігінің Жер ресурстарын басқару комитетімен бірлесіп, жер қатынастары саласына талдау жүргізді.

Нәтижесінде жергілікті атқарушы органдардың Жер кодексінің нормаларын өздігінше түсіндіріп және уақыт созып, жер комиссияларының қарауына жалдау мерзімін ұзарту туралы өтініштер жолдағаны анықталды. Жер кодексінің 12-бабына сәйкес комиссияның мұндай өкілеттіктері жоқ.

Тағы бір маңызды мәселе – мерзімдерінің аяқталуына байланысты жалдау мерзімін ұзартудан бас тарту. Әкімдіктер мұндай тәжірибені жалға алушылардың жаңа мерзімге жер пайдалану шартын жасасу ниеті туралы уақтылы хабарлау жөніндегі міндеттерді бұзуымен түсіндіреді. Сонымен қатар, жалдау мерзімі аяқталған жағдайда, өз міндеттерін тиісінше орындаған уақытша өтеулі жер пайдаланушының басқа адамдар алдында жаңа мерзімге шарт жасасуға басым құқығы бар (ЖК 37-бабының 2-тармағы). Бұл жағдайда адал жалға алушы комиссия жасамай-ақ шарттың мерзімін ұзартуға құқылы.

Сондай-ақ заңнамамен реттелмеген жаңа мерзімге жалдау шартын жасау жасырын мемлекеттік қызметі анықталды. Регламенттің болмауы «бір терезе» қағидатын бұзып, әкімдіктің лауазымды адамдары мен жер учаскелерін жалға алушылар арасында жемқорлық тәуекелдерінің туындауына ықпал етеді. Қазір Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызметтің ұсынымдары бойынша мұндай заңсыз тәжірибе Алматы қаласында, Ақтөбе, Шығыс Қазақстан және Жетісу облыстарында тоқтатылды.

Сондай-ақ АШМ Жер ресурстарын басқару комитеті жергілікті атқарушы органдардың атына уақтылы хабарламауға байланысты жер учаскелеріне жалға беруді ұзартудан бас тарту тәжірибесін болдырмайтын нақты түсініктемелер жолдады. Аталған түсініктеме адал жер пайдаланушылардың құқықтары мен заңды мүдделерінің бұзылуын жоюға, жемқорлық тәуекелдерін азайтуға, сондай-ақ жер берудің бірыңғай тәжірибесін қалыптастыруға мүмкіндік береді.